ยางดึงฟัน ที่ฉันไม่อยากเจอ
ยางดึงฟัน ใครที่กำลังจัดฟันได้ยินแล้วอาจจะสะพรึงไปตามๆ กัน เมื่อทันตแพทย์ที่เราจัดฟันด้วยบอกว่าถึงเวลาที่เราต้องเกี่ยวยางดึงฟันแล้ว วันนี้ BFC Dental เลยจะมาเล่าให้ฟังให้เข้าใจกันใหม่ว่าจริงๆ แล้ว ยางดึงฟันอาจจะไม่ได้น่ากลัวอย่างที่เราคิดเลย
ซึ่งปัญหาของคนจัดฟันที่ถึงเวลาต้องเกี่ยวยางดึงฟันแทบจะไม่อยากเจอเลย เพราะการเกี่ยวยางนั้นทำให้บางคนรู้สึกว่าลำบากในการใช้ชีวิต ใส่แล้วไม่สวย รับประทานอาหารก็ลำบาก พูดไม่ชัด กลายเป็นเป็นว่าคนไข้บางคนถ้าต้องได้เกี่ยวยางแล้วเลือกที่จะไม่เกี่ยวเลยหลังจากออกจากคลินิก
ยางดึงฟัน มีหน้าที่อย่างไร
อาจจะต้องทำความเข้าใจกันก่อนว่ายางดึงฟัน หรือ Elastic Rubber Bands คือ ยางที่ยืดระหว่างขากรรไกรหรือระหว่างซี่ในระนาบเดียวกัน เพราะฉะนั้น ยางดึงฟันจะไม่ใช่ยางมัดฟัน หรือ O-Ring ที่ติดอยู่กับแบร็กเก็ตซี่ฟัน จะมีความต่างกันด้วยลักษณะที่ใหญ่กว่า ยืดได้มากกว่าโอริง โดยตำแหน่งในการเกี่ยวยางคือ
- ระหว่างฟันบน – ล่าง อย่างละ 1 – 2 ซี่ หรือมากกว่านั้นขึ้นอยู่กับเทคนิคของทันแพทย์ โดยจะเป็นการรักษาและปรับระดับฟัน
- เกี่ยวในแนวราบ โดยจะเกี่ยวเพื่อเป็นการรักษาให้ฟันบนเคลื่อนไปด้านหลัง ฟันล่างเคลื่อนมาด้านหน้า หรือเพื่อให้ฟันบนเคลื่อนมาด้านหน้าและให้ฟันล่างไปด้านหลัง
ประสิทธิภาพของ ยางดึงฟัน ที่จะเกิดขึ้นขณะเกี่ยวยาง
ยางดึงฟันจะทำหน้าที่ได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงสุดคือ ตอนกลางคืน เพราะฟันของเราขณะจัดฟันและมีการเกี่ยวยางดึงฟันร่วมด้วยจะมีการเคลื่อนที่ขณะตอนเราหลับ เพราะฉะนั้นยางดึงฟันจึงค่อนข้างสำคัญมากเมื่อถึงเวลาที่ต้องเกี่ยวยาง และควรมีวินัยให้ตนเองในการเกี่ยวยางอย่างสม่ำเสมอ
*ข้อควรระวัง
- ไม่ควรใส่ยางดึงฟันซ้ำเป็นเวลาหลายวัน เนื่องจากยางดึงฟันจะมีความยืดหยุ่นและทำประสิทธิภาพได้เต็มที่เพียง 23 – 24 ชั่วโมงเท่านั้น หากใช้ยางดึงฟันซ้ำกันหลายวันก็ยางก็จะไม่สามารถทำงานได้เต็มที่เพราะยางดึงฟันเสื่อมประสิทธิภาพไปแล้ว
- ไม่ควรใส่ยางดึงฟันระหว่างรับประทานอาหาร เพราะจะทำให้ยางขาดระหว่างรับประทานอาหาร ทำให้คนไข้บาดเจ็บและเกิดแผลในปากได้
- หากเกิดเหตุฉุกเฉินในตำแหน่งที่เกี่ยวยางดึงฟัน ห้ามเปลี่ยนตำแหน่งในการเกี่ยวยางเป็นอันขาด เพราะอาจทำให้เกิดความผิดปกติในการสบฟันจากการเกี่ยวยางผิดตำแหน่ง ให้หยุดการเกี่ยวยางไปจนกว่าจะถึงเวลาพบทันตแพทย์ตามนัดของเดือนถัดไป
ระยะเวลาใดถึงจะเหมาะแก่เวลาของการ ใส่ยางดึงฟัน
สำหรับคนจัดฟันบางคนอาจมีคำถาม ว่าทำไมบางคนได้ใส่ยางดึงฟันตั้งแต่ครั้งแรกที่ติดอุปกรณ์จัดฟัน แต่บางคนไม่ได้เกี่ยวยางเลยตลอดการจัดฟัน โดยระยะเวลาในการดึงฟันของแต่ละคนก็ใช้เวลาไม่เท่ากัน บางคนอาจจะได้เกี่ยวยางแค่เพียง 1 – 2 เดือนหรือมากกว่านั้น หรือบางคนอาจไม่ได้สัมผัสประสบการณ์ในการเกี่ยวยางดึงฟันเลยก็มี ทั้งนี้ ขึ้นอยู่กับกระบวนการ แผนการรักษาการจัดฟันและเทคนิคเทคนิคของทันตแพทย์ว่าคนไข้สมควรและเหมาะแก่การเกี่ยวยางโดยใช้ระยะเวลาเท่าไหร่ หรือคนไข้บางคนสามารถแก้ไขการเรียงตัวของฟันได้โดยไม่จำเป็นต้องใช้ยางดึงฟันเข้ามาช่วย
ทั้งหมดจะเห็นได้ว่ายางดึงฟันมีประโยชน์และหน้าที่ในการปรับตำแหน่งของรอยกัดและขากรรไกร ซึ่งนับได้ว่ายางดึงฟันเป็นเครื่องมือหนึ่งเพื่อปรับให้ฟันมีการเรียงตัวที่ดีขึ้น เพื่อให้ผลการจัดฟันของคนไข้เกิดประสิทธิภาพสูงสุดที่สุด อาจจะไม่ได้ขึ้นอยู่กับทันตแพทย์และเทคนิคของทันตแพทย์เพียงฝ่ายเดียวเท่านั้น การมีวินัยในการเกี่ยวยางดึงฟันของคนไข้ก็เป็นสิ่งสำคัญในอันดับแรกที่คนไข้ควรทำ เพราะฉะนั้น ให้นึกเสมอว่า อย่าลืมเกี่ยวยางเมื่อถึงเวลาที่ต้องเกี่ยว มีวินัยในการเกี่ยวยางให้เป็นประจำเพื่อให้ผลลัพธ์ในการจัดฟันของคุณมีฟันที่เรียงตัวสวยและรอยยิ้มสดใส
