รีเทนเนอร์ สำคัญอย่างไร สำหรับคนจัดฟัน
รีเทนเนอร์ (Retainer) เครื่องมือคงสภาพฟันที่จะช่วยยึดตำแหน่งฟันให้หยุดอยู่กับที่หลังถอดอุปกรณ์จัดฟัน ลดโอกาสฟันล้ม ฟันเก หรือฟันเคลื่อนที่ไปจากตำแหน่งเดิมจนผิดรูป เนื่องจากธรรมชาติของฟันจะมีการเคลื่อนที่เป็นปกติอยู่แล้ว รีเทนเนอร์จึงเป็นเครื่องมือจำเป็นคู่กับคนจันฟันเลยก็ว่าได้ ซึ่งในปัจจุบันรีเทนเนอร์ที่นิยมใช้กัน สามารถแบ่งได้ 3 ประเภท ดังนี้
คุณเหมาะกับรีเทนเนอร์แบบไหน?
- รีเทนเนอร์แบบใส
ทำจากพลาสติกหรือโพลียูรีเทน ขึ้นรูปตามรูปฟันของคนไข้ จึงพอดีกับฟันของแต่ละคน โดยขณะใส่รีเทนเนอร์ชนิดนี้จะดูเป็นธรรมชาติ เพราะใสจนสังเกตแทบไม่เห็น ส่งผลต่อการพูดน้อยกว่าแบบลวด แต่ไม่คงทนเท่าแบบลวด และทำความสะอาดยากกว่า และไม่สามารถซ่อมแซมหรือปรับแก้ไขได้ ต้องทำทำรีเทนเนอร์ใหม่เท่านั้น - รีเทนเนอร์แบบลวด
รีเทนเนอร์แบบถอดได้ ที่มีตัวฐานรูปร่างรับกับเพดานปากและตามแนวฟันด้านใน ทำจากพลาสติกหรืออะคริลิก มีส่วนของลวดซึ่งเป็นโลหะพาดด้านนอกฟัน เพื่อรักษาการเรียงตัวของฟัน รีเทนเนอร์ชนิดนี้จะมีความคงทนและทำความสะอาดง่ายกว่าแบบใส สามารถปรับแก้ไขขนาดและซ่อมแซมในกรณีเสียหายได้ แต่ขณะใส่จะสังเกตเห็นได้ชัดเจน - รีเทนเนอร์แบบติดแน่น
เป็นลวดแข็งดัดโค้งให้พอดีกับรูปฟัน โดยจะยึดติดไว้ด้านในของฟัน ซึ่งคนไข้ไม่สามารถถอดเองได้ ต้องถอดโดยทันตแพทย์เท่านั้น ต่างจาก 2 ชนิดที่กล่าวมา
จะเห็นได้ว่ารีเทนเนอร์ทั้ง 3 แบบ มีลักษณะที่แตกต่างกันอย่างชัดเจน ซึ่งคุณจะเลือกรีเทนเนอร์แบบไหนนั้น ก็ขึ้นอยู่กับความต้องการของแต่ละคน และดุลพินิจของทันตแพทย์ด้วย
การใส่รีเทนเนอร์ในช่วงแรกหลังการถอดอุปกรณ์จัดฟัน ทันตแพทย์จะแนะนำให้ใส่ตลอดเวลา ยกเว้น ตอนรับประทานอาหารและแปรงฟัน อย่างน้อย 6 เดือน – 1 ปี หลังจากนั้นอาจลดเหลือใส่เฉพาะตอนกลางคืน สำหรับคำถามที่ว่ารีเทนเนอร์จำเป็นต้องใส่นานแค่ไหน คำตอบคือการใส่รีเทนเนอร์เป็นสิ่งจำเป็นต้องใส่ไปตลอดหลังจัดฟันเสร็จอย่างสม่ำเสมอ เพื่อคงสภาพฟันให้เรียงตัวสวยดังเดิม เพราะถ้าหากไม่ใส่รีเทนเนอร์นานๆ อาจจะทำให้ฟันเคลื่อนหรือฟันล้ม และอาจจะเป็นสาเหตุให้ต้องจัดฟันใหม่อีกครั้งก็เป็นได้
เมื่อต้องใส่รีเทนเนอร์ตลอดทั้งวัน ก็ย่อมต้องมีสิ่งสกปรก เชื้อแบคทีเรียเกิดขึ้น จนอาจทำให้รีเทนเนอร์เปลี่ยนสีและมีกลิ่นเหม็น หากทำความสะอาดไม่ดี เราจึงต้องดูแลรักษารีเทนเนอร์ให้ถูกวิธีด้วย
หลังถอดรีเทนเนอร์จะต้องทำอะไร ?
- หลังถอดรีเทนเนอร์ ต้องล้างคราบสกปรกที่ติดอยู่ทันที โดยใช้น้ำอุ่นผสมยาสีฟัน สบู่ แล้วแปรงด้วยแปรงสีฟันขนนุ่ม ค่อยๆ ทำความสะอาดทุกซอกทุกมุมไม่ให้มีสิ่งสกปรกตกค้างแล้วจึงล้างออกด้วยน้ำเปล่าให้สะอาด ส่วนในจุดที่ทำความสะอาดยากให้ใช้ก้านสำลีเช็ดเบาๆ
- ไม่ควรทำความสะอาดรีเทนเนอร์ด้วยน้ำยาบ้วนปาก หรือน้ำยาทำความสะอาดฟันปลอม หากจำเป็นต้องใช้ ควรผสมน้ำอุ่นเพื่อเจือจาง นอกจากนี้ ไม่ควรแช่รีเทนเนอร์ในน้ำนานเกินไปด้วย
- หลังทำความสะอาด ต้องเช็ดให้แห้งก่อนที่จะเก็บใส่กล่องรีเทนเนอร์ ทั้งนี้ไม่ควรใช่ผ้าหรือทิชชู่ห่อไว้ เพราะอาจทำให้รีเทนเนอร์สกปรก ผิดรูป หรือสูญหายได้
- ไม่ใส่รีเทนเนอร์มีความเสียหาย ควรรีบไปพบทันตแพทย์เพื่อซ่อมแซม หรือเปลี่ยนอันใหม่ทันที เพราะถ้าหากใส่อีก อาจทำให้ฟันเคลื่อนผิดไปจากตำแหน่งเดิมได้ และต้องเปลี่ยนรีเทนเนอร์ตามระยะเวลาที่ทันตแพทย์กำหนดด้วย
นอกจากการดูแลรักษารีเทนเนอร์แล้ว ก็อย่าลืมรักษาความสะอาดของช่องปาก ด้วยการแปรงฟันเป็นประจำ ก่อนการใส่รีเทนเนอร์ เพื่อสุขภาพช่องปากและฟันที่ดี
เพราะรีเทนเนอร์เป็นเครื่องมือที่ขาดไม่ได้สำหรับผู้ที่จัดฟันเสร็จเรียบร้อย เพื่อรักษาการเรียงตัวของฟัน คุณจะต้องมีวินัยในการใส่รีเทนเนอร์ และปฏิบัติตามคำแนะนำของทันตแพทย์อย่างเคร่งครัด เพื่อให้ฟันสวยอยู่คู่กับคุณไปอีกนาน สนใจสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับการจัดฟันและรีเทนเนอร์ หรือปรึกษาทันตแพทย์ผู้เชี่ยวชาญโดยตรงได้ที่ BFC Dental ทุกสาขา
